​From Auguste Rodin to Duane Hanson, from Georg Baselitz to Ana Mendieta, from David Hammons to Marlene Dumas, from Arthur Jafa to Ali Cherri, some forty artists explore, through painting, sculpture, photography, video, and drawing, the links between body and mind.

"In the matrix-like curves of the Bourse de Commerce, echoing the circle of bodies inhabiting the vast painted panorama encircling the building's glass dome, the exhibition "Body and Soul" explores, through the works of some forty artists from the Pinault Collection, the pervasiveness of the body in contemporary thought. Freed from any mimetic shackles, the body, whether photographed, drawn, sculpted, filmed, or painted, constantly reinvents itself, giving art an essential organicity that allows it, like an umbilical cord, to take the pulse of the human body and soul."

Art captures energies, the vital flows of thought and inner life, to invite an engaged and humanist experience of otherness. Forms are transformed, reconnecting with figuration or breaking free from it to grasp, retain, and allow the soul and consciousness to surface. It is no longer a matter of embodying forms but of capturing forces and making visible what is buried, invisible, of illuminating shadows. In the Rotunda, Arthur Jafa's work, "Love is the Message, the Message is Death," transforms the space into a sounding board for the music and commitment of African-American icons such as Martin Luther King Jr., Jimi Hendrix, Barack Obama, and Beyoncé, giving them a universal reach.

In resonance with the exhibition, a rich musical program makes "Body and Soul" a polyphonic event. Emma Lavigne, Executive Director of the Collection, General Curator.

With: Georges Adéagbo / Terry Adkins / Gideon Appah / Diane & Allan Arbus / Michael Armitage / Richard Avedon / Georg Baselitz / Cecilia Bengolea / Constantin Brancusi / Miriam Cahn / Claude Cahun / Ali Cherri / Peter Doig / Marlene Dumas / Robert Frank / Latoya Ruby Frazier / Philip Guston / Anna Halprin & Seth Hill / David Hammons / Duane Hanson / Kudzanai‑Violet Hwami / Anne Imhof / Arthur Jafa / William Kentridge / Deana Lawson / Sherrie Levine / Kerry James Marshall / Ana Mendieta / Zanele Muholi / Senga Nengudi / Antonio Obá / Irving Penn / Man Ray / Robin Rhode / Auguste Rodin / Niki De Saint Phalle / Mira Schor / Lorna Simpson / Wolfgang Tillmans / Kara Walker / Lynette Yiadom-Boakye

General curator: Emma Lavigne, general director of the Collection, general curator

Ernest Moutoussamy is a distinguished writer, educator, and politician from Guadeloupe, an archipelago in the Caribbean and an overseas department of France. Born on November 7, 1941, in Saint-François, Moutoussamy has dedicated his life to advocating for the cultural and political aspirations of Guadeloupe while enriching Francophone literature with his evocative storytelling.

Me, Ernest Moutoussamy & ​Jacques KANCEL 

Moutoussamy has been a steadfast political figure in Guadeloupe, serving in various capacities, including as a member of the French National Assembly. Representing Guadeloupe’s 2nd constituency from 1986 to 1993 and later from 1997 to 2002, he championed the rights of his constituents, focusing on economic development, cultural preservation, and education. He has been a strong advocate for Guadeloupe's autonomy, emphasizing the importance of local governance and identity within the framework of the French Republic.

​Moutoussamy is also celebrated for his literary contributions, which reflect the history, culture, and struggles of the Caribbean. His works often explore themes such as identity, the legacy of slavery, and the complexities of post-colonial life. Writing primarily in French, he has brought the vibrant culture and poignant realities of Guadeloupe to an international audience. His novels and essays are marked by a deep engagement with the region’s history and a lyrical style that resonates with readers.

​In addition to his political and literary endeavors, Moutoussamy has worked tirelessly as an educator and advocate for cultural preservation. He believes in the power of education to transform society and has emphasized the importance of teaching Caribbean history and culture in schools. Through his efforts, he has sought to instill pride and a sense of belonging among younger generations in Guadeloupe.

​Ernest Moutoussamy’s dual contributions as a writer and politician make him a significant figure in both Guadeloupe and the broader Francophone world. His work continues to inspire those who seek to navigate the challenges of identity, heritage, and autonomy in a globalized world. Whether through his speeches in the National Assembly or his written words, Moutoussamy’s legacy is one of resilience, cultural pride, and advocacy for justice.

​ஆசையின்  ஓவிய நூல் ஆரம்பிப்பதற்க்கு சில ஆண்டுகளுக்கு முன் முகநூல் வழியாக ஆசையுடன் உரையாடியிருந்தேன். நூல் ஆரம்ப பணியில்  இருப்பதாக கூறினார்  மகிழ்ச்சியையும், வாழ்த்துக்களையும் அனுப்பியிருந்தேன். யாழ் குடாநாட்டு வாழ்வியலில் ஆதரவுக்கும் சிரமங்களுக்கும் மத்தியில் ஆவண நூலின் பணி தொடர்வதாக கூறினார். முதுமையும் நோயும் வருத்துவதாகவும் தனது சிந்தனையின் வேகத்திற்க்கு உடலுறுப்புக்கள் வேகம்கொடுப்பதில்லை எனவும்  வருந்தினார். நூல் வெளிவந்ததும் சில நூல்களை பாரிசுக்கு கொள்முதல் செய்வதாக உறுதியளித்தேன். காலங்கள் கரைந்தோடின, நோயும் ஓவியனை வாட்டியது, அவருக்கும் எனக்குமான உரையாடலும் உறைந்தது. இதற்கிடையில் இலங்கை தமிழ் ஓவியை ஜெயலக்சுமியின் ஓவியங்கள் தாங்கிய ஆவண நூல் கைக்கெட்டியது. ஆனந்தத்தில், அப்பெண்மணியின் தைலவர்ண ஓவியங்களின் தேர்ச்சிபற்றி சென்ற உடல் சஞ்சிகையில் ஆவணப்படுத்தினேன். அக்கட்டுரையை ஆறுதலாக எழுதிமுடிக்கும்  இறுதி நாட்க்களின் சந்தோசத்தில் இருக்கையில், ஆசை இறந்த செய்தி காதுக்கெட்டியது. நம்பிக்கைக்குரிய ஈழத்து நிலக்காட்சி (landscape) ஓவியனும் விடைபெற்றான். ஒருகணம் ஓவியர் வான்கோ சிந்தனையில் ஊசலாடினார். ஆசை  வாழும்காலத்திலேயே தனது ஓவிய ஆவணநூலை வெளியிட்டது மனதிற்க்கு நிறைவைத்தந்தது. ஓவியன் ஒவியத்தைமட்டுமல்ல தனது அனுபவத்தையும் ஆவணப்படுத்திவிட்டான் அடுத்த தலைமுறையினருக்கு. ஒரு பூரண படைப்பாளி தனது பணியை செப்பனே செய்து மடிந்தான்.

பாரிசில் ஓவிய ஆர்வமுள்ள பத்து நண்பர்கள் ஒன்றிணைந்து இருப்பது நூல்களை வாங்குவதாக ஒப்புக்கொண்டோம். பாரிசுக்கு பத்து நூல்களும், மீதி பத்தை இலங்கையில் உள்ள வெவ்வேறு மாகாண நூலகங்களுக்கு அன்பளித்தோம். கோவிட் முடக்ககாரணமாக யாழிலிருந்து கொழும்பு கொடகேனா வருவதற்க்கே சிலமாதங்களாகின. சில ஆர்வலர்களின் உதவியுடன்  ஆடி அசைந்து  பாரிஸ் - லா சபேலில் உள்ள பலசரக்கு களஞ்சியத்திற்க்கு ஒருமாலைப்பொழுதில் வந்தடைந்தது. மொத்தமான காட் போட் பெட்டியை திறந்ததும் - ஓவிய நூலும் நூலுனுள் வைக்கப்பட்டிருந்த சிறிய நூலான - அரங்கேற்ற கையேடும் கண்டு மனமகிந்தோம். அவரவர் கைகளுக்கு அதன் வெகுமானத்துடன் கையளித்தோம். கனதியான கனமான ஓர் அழகிய ஓவிய நூல் கையில் கிடைத்ததையிட்டு பூரிப்படைந்தோம். ஆரோக்கியமான பின்னூட்டங்களும் பேசப்பட்டது. தமிழ் ஓவியப்பரப்பில் சுயசரிதை நூல் A4 அளவில் பிறந்திருப்பது முன்னுதாரணமாகிறது.
​

​மேற்கத்தியப்பாதிப்புக்களில் இருந்து தன்னை  பூரணமாகத் துண்டித்துக் கொள்ளாமல், பிரமிக்கச் செய்யும் கற்பனை உலகத்துக்குரியவர். கனவுகளை நிறங்களாகக்கரைத்துப் பூசியது போலத் தோற்றந்தருபவை இவரது நிலகாட்சி ஓவியங்கள். இதுவரை இருநூறுக்கும் கூடுதலாகக்கீறியுள்ளார். நிலக்காட்சிகளில் சதுப்பு நிலங்களும், பட்ட மரங்களும் பெருமளவில் சித்தரிக்கப்பட்டுள்ளன. ஒளி, நிழல் பற்றிய இவரது பிரக்ஞை விசேஷமானது. பனைகளையும், பட்ட மரங்களையும் தாண்டிவரும் சூரியக் கதிர்கள், நிழல் விழுத்தும் விதம், ரெம்பிரான்டை(Rembrandt 1606 - 1669) ஞாபகப்படுத்துகிறது. நிறத்தெரிவிலும், பிரயோகத்திலும் மனசுக்குச் சுகமான அல்லது மனசில் சீராகப்படிகின்ற, ஏதோ ஒரு குணம் விரவிக்கிடக்கும். இதுதான் இராசையாவின் தூரிகையின் பிரதான பலம். இன்னும் நீர்வர்ணங்கொண்டு கீறிய சிறிய படங்களில் தூரிகை வெகு அநாயாசமாக அசைந்திருப்பது அருமையாகவிருக்கிறது.

கொழும்பு நுண்கலைக்கல்லூரியில் பயிற்றப்பட்ட இரசையா கொழும்பு றோயல் கல்லூரியில் ஒவிய ஆசிரியரா இருந்தவர். இலங்கை முத்திரைப்பணியக ஓவியக் குழுவிலும் பணிபுரிந்தவர்.  இதுவரை ஒன்பது முத்திரைகளுக்கு படங்கீறியிருக்கிறார். 1968ல் Ceylon Cold Stores நிறுவனம் நடாத்திய அகில இலங்கை ஓவியப் போட்டியில் முதற் பரிசு பெற்றுள்ளார். 1985ல் தன்னுடைய  37ஓவியங்கள் அடங்கிய தனிநபர் கண்காட்சி ஒன்றினையும் அச்சுவேலியில் நடாத்தியுள்ளார்.

original article link : ​Asai Rasiah 2021 - VP. Vasuhan